ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΕΥΜΟΡΦΟΠΟΥΛΟΣ ο Ιθακήσιος ήρωας της Ελλ.Επανάστασης

Ένας άλλος Ιθακήσιος,(η καταγωγή της οικογένειας του ήταν από τον Μυστρά και είχαν καταφύγει μετά τα ορλωφικά του 1770 στην Ιθάκη), ο οποίος εργάστηκε αποφασιστικά για την προετοιμασία της Επανάστασης ήταν ο Διονύσιος Ευμορφόπουλος. 

Συνε­χίζοντας τη ναυτική παράδοση της οικογένειάς του – ο πατέρας του υπήρξε κυβερνήτης σε πλοίο της ομάδας καταδρομικών του Λάμπρου Κα­τσώνη – ήταν πλοίαρχος σε ιδιόκτητο σκάφος. Κατά το χειμώνα του 1818-1819 μυήθηκε στη Φ.Ε. και από τότε εγκατέλειψε το πλοίο του και «αφω­σιώθην πλέον όλος μου ο σκοπός εις την ενέργειαν του έργου», όπως ο ίδιος έχει γράψει. Συνεργάστηκε με τον Νικ. Σκουφά, τον Παν. Αναγνω­στόπουλο, τον Χριστόδουλο Λουριώτη και τον Παπαφλέσσα.

 Περιόδευσε το 1819 στην Πελοπόννησο, όπου συναντήθηκε με τον Πετρόμπεη Μαυ­ρομιχάλη, τον Αναγνωσταρά και τον Νικηταρά για την προετοιμασία του κινήματος, ενώ το 1820 κινήθηκε μεταξύ Βουκουρεστίου και Γαλατσίου. Τότε στο Γαλάτσι, ο Δ. Ευμορφόπουλος με το συμπατριώτη του Βασίλειο Καραβία και τον Κεφαλλονίτη Ανδρέα Σφαέλο, με εντολή της ηγεσίας της Φ.Ε., θανάτωσε τον φιλικό Κυριάκο Καμαρινό, επειδή είχε καταστεί επι­κίνδυ­νος στα σχέδια της Εταιρείας λόγω της υπέρμετρης πολυπραγμοσύ­νης του.

 Ο προληπτικός αυτός φόνος του Καμαρινού ήταν ο δεύτερος μετά από εκείνον του Γαλάτη. Είχε και τέτοια συμβάντα ο Αγώνας.

Στη συνέχεια, ο Ευμορφόπουλος στάλθηκε στην Κωνσταντινού­πολη για την εκτέλεση ενός ριψοκίνδυνου σχεδίου: πυρπόληση του αγκυ­ροβολημένου τουρκικού στόλου και του σουλτανικού παλατιού και σύλ­ληψη του Σουλτάνου. Για κάποιους όμως λόγους προδόθηκε το σχέδιο, οι Τούρκοι προέβησαν σε συλλήψεις και ανακρίσεις και έτσι ο Ιθακήσιος αγωνιστής αναχώρησε από την Κωνσταντινούπολη. Από τους πρώτους μήνες του 1821 βρισκόταν στη Νότια Ελλάδα, για να πάρει μέρος σε πολ­λές μάχες, όπως θα αναφέρουμε παρακάτω, ακόμη και στην τελευταία ελ­ληνοτουρ­κική σύγκρουση στην Πέτρα Βοιωτίας (Σεπτ. 1829), και να δια­κριθεί για τη γενναιότητα και τη σωφροσύνη του, ώστε να τιμηθεί με το βαθμό του στρατη­γού.

ελαιογραφία στο εθνικό ιστορικό μουσείο Αθηνών

Πέθανε στην Κάτω Αχαγιά Πατρών το 1861,όπου είχε αποσυρθεί.

πηγή:petrospetratos.blogspot.gr/  εγκυκλοπαίδεια ΗΛΙΟΣ