Τώρα που πέρασε η μπόρα και φύγαν οι επισκέπτες, τώρα που μείναμε μόνοι μας, ανάγκη μου να γράψω δυο τρεις σκέψεις και να τις μοιραστώ μαζί σας.
Διαβάζω ή ακούω σχόλια επικριτικά των εθίμων μας. Κάποιοι θέλουν να μειώσουν την αξία των. Τα λένε κάλπικα, υπερβολικά, εμπορικά. Ακόμα και καρναβαλικά τα λένε… Όντως μερικές φορές το πράγμα ξεφεύγει και ευθύνη όλων μας να αντιδράσουμε στις ασκήμιες και τις υπερβολές.
Είναι όμως ικανές οι άσχημες εξαιρέσεις να μειώσουν ή ακόμα και να μηδενίσουν την αλήθεια των αιώνιων παραδόσεών μας; Αυτές οι μικρές ή μεγάλες κιτς εξάρσεις ορισμένων είναι τόσο δυνατές ώστε οι “σοφοί αδέσποτοι ντόπιοι - κυρίως - ή ξένοι φίλοι μας” να εκτοξεύουν με τόση ένταση, έπαρση και αλαζονεία την “κριτική τους“; Πραγματικά δεν βλέπουν, δεν νοιώθουν αυτό που χιλιάδες ντόπιοι και επισκέπτες του νησιού μας νοιώθουμε;
Μιλάνε για έλλειψη κατάνυξης των τελετών αυτών των ημερών. Μα η πίστη δεν είναι ένας απόλυτα προσωπικός χώρος για τον καθένα μας; Η μια ψυχή αναζητά ένα απομακρυσμένο ξωκλήσι σε ένα βράχο, ή ένα εκκλησάκι σε ένα από τα γραφικά χωριά μας. Άγια η πρόθεση, Ιερή και η στιγμή. Άλλη ψυχή ποθεί επιτάφιο μέσα στα κύματα, ή μέσα στα χωράφια τα απέραντα τα στολισμένα με κρίνα. Πολλοί φίλοι μου προσεύχονται στους επιτάφιους των νεκροταφείων… Άγια η πρόθεση, Ιερή και η στιγμή.
Εγώ όμως που μεγάλωσα σε τούτο τον τόπο, θέλω να ακούω τις “μάρτσιες” που δονούν το σύμπαν των κυττάρων μου με τα “γκόγκ” στα “crescendi” του “Adagio” ή του “Αμλέτου” ή του “Calde lacrimae” στις Κάρντε Λάκουες και το “αἱ γενεαί πᾶσαι” πολυφωνικά. Να βλέπω τις φιλαρμονικές, τις χορωδίες, τα σχολεία, τους πρόσκοπους, με το περπάτημά τους: δεξιά - αριστερά, σαν ένα τεράστιο μαγικό κύμα να τους κινεί κάτω από τα σπίτια με τα δαμάσκα στα παράθυρα. Να περπατάω στο Λιστόν και στην Νικηφόρου Θεοτόκη, με τα μωβ φώτα στις καμάρες – λιγότερο παραδοσιακά αυτά… Και ν’ αναστηθώ μαζί με την πόλη ολόκληρη με τα καμπαναριά και να γεμίσω ελπίδα βλέποντας τους εκατοντάδες μπότιδες να σπάνε, όπως ποθώ να συντριβούν “ὡς σκεύη κεραμέως” όλα μου τα προβλήματα, τα άγχη και οι φόβοι….
Το βράδι ν’ ανάψω την λαμπάδα μου και να γιορτάσω ακούγοντας το “την Ανάστασή σου Χριστέ Σωτήρ” κάτω από έναν παραμυθένιο γεμάτο όνειρα αστραφτερά, ουρανό, με στιγμιαίες λάμψεις, πυροτεχνήματα και παιδικά χαμόγελα και επιφωνήματα θαυμασμού. Να ψάλω την Ανάστασή Του κάτω από έναν ουρανό λάμποντα και φλεγόμενο. Στραφταλίζοντα… Και να ξυπνήσω χαράματα, από τις καμπάνες και τις μουσικές τις Αναστάσιμες που γυρίζουν στα στενά της πόλης μου… Να πηγαίνω στον Άγιο μου και να ακούω στη λειτουργία την ώρα του “τὰ σὰ ἐκ τῶν σῶν” την μπάντα να παίζει μέσα στο ναό Του. Και από τον γυναικωνίτη το αρμόνιο και η χορωδία να ψάλει Κερκυραϊκά το “Ἅγιος, Ἅγιος, Ἅγιος, Κύριος Σαβαώθ”…
Έτσι καθαρίζει η ψυχή μου από τα γήινα που την βαραίνουν. Για μερικά έστω δευτερόλεπτα σα να ακυρώνεται η βαρύτητα που την γειώνει και πετάει ψηλά. Εκεί συναντάει τους Άγιους αγαπημένους μου νεκρούς. Δάκρυα συγκίνησης, τρέχουν λυτρωτικά και νιώθω σα να αγγίζω ξανά το χέρι της μάνας, του πατέρα ή της γιαγιάς μου… Μοναδικές στιγμές μιας μεταφυσικής ομορφιάς…
Για κάποιους όλα αυτά είναι τρελά, περίεργα, ιδιόμορφα, γραφικά, υπερβολικά…. Για μένα, και για χιλιάδες άλλους, είναι η ανάσα μας. Για κάποιους μπορεί να φαίνεται… μακάβρια, παράξενη, weird, η περιφορά ενός σώματος νεκρού αιώνων στους δρόμους της πόλης… Για μας είναι ευλογία η περιφορά του Ιερού Σκηνώματος ανάμεσά μας…
Η ψυχή μου είναι ιδιαίτερη, σαν το νησί μου και κανένας δεν μπορεί να μου την αλλάξει, στο όνομα του όποιου ορθού, δογματικού ή ότι άλλου… όπως δεν μπορεί κανείς να αφαιρέσει από την ψυχή των Νέγρων τα spirituals.
Για όσους ΔΕΝ αγγίζει ο δικός μας τρόπος που γιορτάζουμε και τιμάμε αυτές τις μέρες, για όσους αποζητούν άλλους τρόπους για να νοιώσουν κατάνυξη και ευλογία, υπάρχουν άπειρες πανέμορφες εναλλακτικές: παραδοσιακές μικρές γειτονιές , χωριά και μικρά ξωκλήσια… Όποιοι δεν νοιώθουν την συγκίνηση του τόπου μου, ας πάνε σε άλλον τόπο να βιώσουν ότι ποθεί η ψυχή τους...
Η Ελλάδα είναι γεμάτη υπέροχους Ιερούς Τόπους, μονές και κρύπτες…
Αλλά τους παρακαλώ μέσα από τα τρίσβαθα της ψυχής μου, μη προσπαθούν να μειώσουν την αξία της δικής μου ψυχής, της δικής μου κατάνυξης. Ας αφήσουν εμένα και τους χιλιάδες ντόπιους και ξένους, να βιώσουμε το δικό μας Πάσχα. Όλοι μας βλέπουμε τις όποιες ακρότητες, τις όποιες ασχήμιες, αλλά οι μνήμες, οι ιερές μνήμες και τα άγια έθιμα των πατέρων μας είναι ισχυρότερα.
Και δεν με νοιάζει που ανάμεσα στους χιλιάδες που παρακολουθούν τις τελετές μας, υπάρχουν και κάποιοι “τουρίστες του φολκλόρ μου” που δεν αντιλαμβάνονται την ιερότητα. Μου αρκεί που υπάρχουν αυτοί που ενώνουν τις ψυχές τους και την προσευχή τους με την δική μου στους δρόμους της παραμυθένιας πόλης μου, στις πλατείες, στα στενά, στα βόλτα, στα ανάκτορα, στις εκκλησιές της δικής μου Ιερής Πόλης. Της Ιερής Πόλης των Βυζαντινών τελετουργιών και λιτανειών, των Βενετσιάνικων εθίμων, του Κύπριου Άγιου Πολιούχου μου, της Βυζαντινής Αυτοκράτειρας προστάτιδάς μου.
Και ναι, να γεμίσουμε τους δρόμους της πόλης μου, να στριμωχτούμε και να αγαναχτήσουμε στιγμιαία με το σπρώξιμο και αμέσως μετά να ευχηθούμε… Και να δουλέψουν τα μαγαζιά, τα εστιατόρια, τα ξενοδοχεία μας… Και να ανασάνουν οι οικογένειές μας… Είναι και αυτό δώρο του Προστάτη μας. Πολύτιμο αντίδωρο των επισκεπτών μας για τα πολύτιμα και ιερά του τόπου μας.
Δεν με συγκινούν οι σούβλες και το αρνί…δεν έχω τέτοιες μνήμες… Ονειρεύομαι την κολομπίνα μου και το υφασμάτινο αυγό μου που στην κοιλιά του κρύβει σοκολατένιες εκπλήξεις και τ΄αυγολέμονο….
Ναι, η ψυχή μου είναι ιδιαίτερη… σαν το νησί μου…
Χρόνια μας Πολλά!!!
Διαβάζω ή ακούω σχόλια επικριτικά των εθίμων μας. Κάποιοι θέλουν να μειώσουν την αξία των. Τα λένε κάλπικα, υπερβολικά, εμπορικά. Ακόμα και καρναβαλικά τα λένε… Όντως μερικές φορές το πράγμα ξεφεύγει και ευθύνη όλων μας να αντιδράσουμε στις ασκήμιες και τις υπερβολές.
Είναι όμως ικανές οι άσχημες εξαιρέσεις να μειώσουν ή ακόμα και να μηδενίσουν την αλήθεια των αιώνιων παραδόσεών μας; Αυτές οι μικρές ή μεγάλες κιτς εξάρσεις ορισμένων είναι τόσο δυνατές ώστε οι “σοφοί αδέσποτοι ντόπιοι - κυρίως - ή ξένοι φίλοι μας” να εκτοξεύουν με τόση ένταση, έπαρση και αλαζονεία την “κριτική τους“; Πραγματικά δεν βλέπουν, δεν νοιώθουν αυτό που χιλιάδες ντόπιοι και επισκέπτες του νησιού μας νοιώθουμε;
Μιλάνε για έλλειψη κατάνυξης των τελετών αυτών των ημερών. Μα η πίστη δεν είναι ένας απόλυτα προσωπικός χώρος για τον καθένα μας; Η μια ψυχή αναζητά ένα απομακρυσμένο ξωκλήσι σε ένα βράχο, ή ένα εκκλησάκι σε ένα από τα γραφικά χωριά μας. Άγια η πρόθεση, Ιερή και η στιγμή. Άλλη ψυχή ποθεί επιτάφιο μέσα στα κύματα, ή μέσα στα χωράφια τα απέραντα τα στολισμένα με κρίνα. Πολλοί φίλοι μου προσεύχονται στους επιτάφιους των νεκροταφείων… Άγια η πρόθεση, Ιερή και η στιγμή.
Εγώ όμως που μεγάλωσα σε τούτο τον τόπο, θέλω να ακούω τις “μάρτσιες” που δονούν το σύμπαν των κυττάρων μου με τα “γκόγκ” στα “crescendi” του “Adagio” ή του “Αμλέτου” ή του “Calde lacrimae” στις Κάρντε Λάκουες και το “αἱ γενεαί πᾶσαι” πολυφωνικά. Να βλέπω τις φιλαρμονικές, τις χορωδίες, τα σχολεία, τους πρόσκοπους, με το περπάτημά τους: δεξιά - αριστερά, σαν ένα τεράστιο μαγικό κύμα να τους κινεί κάτω από τα σπίτια με τα δαμάσκα στα παράθυρα. Να περπατάω στο Λιστόν και στην Νικηφόρου Θεοτόκη, με τα μωβ φώτα στις καμάρες – λιγότερο παραδοσιακά αυτά… Και ν’ αναστηθώ μαζί με την πόλη ολόκληρη με τα καμπαναριά και να γεμίσω ελπίδα βλέποντας τους εκατοντάδες μπότιδες να σπάνε, όπως ποθώ να συντριβούν “ὡς σκεύη κεραμέως” όλα μου τα προβλήματα, τα άγχη και οι φόβοι….
Το βράδι ν’ ανάψω την λαμπάδα μου και να γιορτάσω ακούγοντας το “την Ανάστασή σου Χριστέ Σωτήρ” κάτω από έναν παραμυθένιο γεμάτο όνειρα αστραφτερά, ουρανό, με στιγμιαίες λάμψεις, πυροτεχνήματα και παιδικά χαμόγελα και επιφωνήματα θαυμασμού. Να ψάλω την Ανάστασή Του κάτω από έναν ουρανό λάμποντα και φλεγόμενο. Στραφταλίζοντα… Και να ξυπνήσω χαράματα, από τις καμπάνες και τις μουσικές τις Αναστάσιμες που γυρίζουν στα στενά της πόλης μου… Να πηγαίνω στον Άγιο μου και να ακούω στη λειτουργία την ώρα του “τὰ σὰ ἐκ τῶν σῶν” την μπάντα να παίζει μέσα στο ναό Του. Και από τον γυναικωνίτη το αρμόνιο και η χορωδία να ψάλει Κερκυραϊκά το “Ἅγιος, Ἅγιος, Ἅγιος, Κύριος Σαβαώθ”…
Έτσι καθαρίζει η ψυχή μου από τα γήινα που την βαραίνουν. Για μερικά έστω δευτερόλεπτα σα να ακυρώνεται η βαρύτητα που την γειώνει και πετάει ψηλά. Εκεί συναντάει τους Άγιους αγαπημένους μου νεκρούς. Δάκρυα συγκίνησης, τρέχουν λυτρωτικά και νιώθω σα να αγγίζω ξανά το χέρι της μάνας, του πατέρα ή της γιαγιάς μου… Μοναδικές στιγμές μιας μεταφυσικής ομορφιάς…
Για κάποιους όλα αυτά είναι τρελά, περίεργα, ιδιόμορφα, γραφικά, υπερβολικά…. Για μένα, και για χιλιάδες άλλους, είναι η ανάσα μας. Για κάποιους μπορεί να φαίνεται… μακάβρια, παράξενη, weird, η περιφορά ενός σώματος νεκρού αιώνων στους δρόμους της πόλης… Για μας είναι ευλογία η περιφορά του Ιερού Σκηνώματος ανάμεσά μας…
Η ψυχή μου είναι ιδιαίτερη, σαν το νησί μου και κανένας δεν μπορεί να μου την αλλάξει, στο όνομα του όποιου ορθού, δογματικού ή ότι άλλου… όπως δεν μπορεί κανείς να αφαιρέσει από την ψυχή των Νέγρων τα spirituals.
Για όσους ΔΕΝ αγγίζει ο δικός μας τρόπος που γιορτάζουμε και τιμάμε αυτές τις μέρες, για όσους αποζητούν άλλους τρόπους για να νοιώσουν κατάνυξη και ευλογία, υπάρχουν άπειρες πανέμορφες εναλλακτικές: παραδοσιακές μικρές γειτονιές , χωριά και μικρά ξωκλήσια… Όποιοι δεν νοιώθουν την συγκίνηση του τόπου μου, ας πάνε σε άλλον τόπο να βιώσουν ότι ποθεί η ψυχή τους...
Η Ελλάδα είναι γεμάτη υπέροχους Ιερούς Τόπους, μονές και κρύπτες…
Αλλά τους παρακαλώ μέσα από τα τρίσβαθα της ψυχής μου, μη προσπαθούν να μειώσουν την αξία της δικής μου ψυχής, της δικής μου κατάνυξης. Ας αφήσουν εμένα και τους χιλιάδες ντόπιους και ξένους, να βιώσουμε το δικό μας Πάσχα. Όλοι μας βλέπουμε τις όποιες ακρότητες, τις όποιες ασχήμιες, αλλά οι μνήμες, οι ιερές μνήμες και τα άγια έθιμα των πατέρων μας είναι ισχυρότερα.
Και δεν με νοιάζει που ανάμεσα στους χιλιάδες που παρακολουθούν τις τελετές μας, υπάρχουν και κάποιοι “τουρίστες του φολκλόρ μου” που δεν αντιλαμβάνονται την ιερότητα. Μου αρκεί που υπάρχουν αυτοί που ενώνουν τις ψυχές τους και την προσευχή τους με την δική μου στους δρόμους της παραμυθένιας πόλης μου, στις πλατείες, στα στενά, στα βόλτα, στα ανάκτορα, στις εκκλησιές της δικής μου Ιερής Πόλης. Της Ιερής Πόλης των Βυζαντινών τελετουργιών και λιτανειών, των Βενετσιάνικων εθίμων, του Κύπριου Άγιου Πολιούχου μου, της Βυζαντινής Αυτοκράτειρας προστάτιδάς μου.
Και ναι, να γεμίσουμε τους δρόμους της πόλης μου, να στριμωχτούμε και να αγαναχτήσουμε στιγμιαία με το σπρώξιμο και αμέσως μετά να ευχηθούμε… Και να δουλέψουν τα μαγαζιά, τα εστιατόρια, τα ξενοδοχεία μας… Και να ανασάνουν οι οικογένειές μας… Είναι και αυτό δώρο του Προστάτη μας. Πολύτιμο αντίδωρο των επισκεπτών μας για τα πολύτιμα και ιερά του τόπου μας.
Δεν με συγκινούν οι σούβλες και το αρνί…δεν έχω τέτοιες μνήμες… Ονειρεύομαι την κολομπίνα μου και το υφασμάτινο αυγό μου που στην κοιλιά του κρύβει σοκολατένιες εκπλήξεις και τ΄αυγολέμονο….
Ναι, η ψυχή μου είναι ιδιαίτερη… σαν το νησί μου…
Χρόνια μας Πολλά!!!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου