ΜΥΛΟΠΕΤΡΕΣ ΣΤΑ ΚΥΘΗΡΑ της Ελένης Χάρου

Μυλόπετρες μεσα στον ελαιόμυλο σε ερειπωμένο ελαιοτριβείο μεταξύ Ποταμού και Καραβά

Σε πολλά σημεία των Κυθήρων υπάρχουν εκτεθειμένες και παροπλισμένες μυλόπετρες από τον ελαιόμυλο παλιών ζωοκίνητων, ή μηχανοκίνητων ελαιοτριβείων. Τα ζωοκίνητα ελαιοτριβεία που υπήρχαν μέχρι τον 20ό αι. στα Κύθηρα δούλευαν με 1 ή με 2 μυλόπετρες, που τις έφτιαχναν από ντόπια πέτρα. Υπήρχε στο Τσιρίγο ειδικό νταμάρι με σκληρή πέτρα, από την οποία έφτιαχναν και τους χερόμυλους. Ειδικοί πελεκητάδες τις πελεκούσαν και τις διαμόρφωναν ολοστρόγγυλες με τη βοήθεια ειδικού διαβήτη, που τον έλεγαν κουμπάσο. Τον 20ό αι. που οργανώθηκαν τα πρώτα μηχανοκίνητα ελαιοτριβεία, ήρθαν στα Κύθηρα μεγαλύτερες μυλόπετρες από γρανίτη των Άλπεων. (Πολύτιμα στοιχεία υπάρχουν στο βιβλίο του Μανώλη Δαπόντε "Η ελιά και τα λιοτριβια στα Κύθηρα" )