Ε.Π.

Τετάρτη 21 Φεβρουαρίου 2018

Ο καπετάνιος του ΕΛΑΣ Λευκάδας Πάνος Γιαννούλης

Στη φωτογραφία διακρίνεται ο θρυλικός καπετάνιος του ΕΛΑΣ Λευκάδας και ένας από τους πρώτους αντάρτες στο νησί Πάνος Γιαννούλης. Είναι ο τρίτος από αριστερά που κάθεται. Οι υπόλοιποι είναι άγνωστοι. Η φωτογραφία είναι νομίζω αδημοσίευτη -πρέπει να έχει ανευρεθεί πρόσφατα- και βρίσκεται στο μουσείο λαϊκής παράδοσης και φωνογράφου στην πόλη της Λευκάδας. Ο ιδρυτής του μουσείου Τάκης Κατωπόδης (Ντελιμάρης) είναι συγγενής του Πάνου Γιαννούλη.
Ο Γιαννούλης  αναγκάζεται από το καλοκαίρι του 1941 ακόμη να βγει στο βουνό. Ένας από τους πρώτους Λευκαδίτες αντάρτες. Στην προσπάθειά του να βγάλει μια γραφομηχανή έξω από την πόλη της Λευκάδας συγκρούεται με μια ιταλική περίπολο, που θέλησε να του κάνει έρευνα, σκοτώνοντας με το πιστόλι του έναν Ιταλό και τραυματίζοντας δεύτερο. Ο ίδιος κατώρθωσε να διαφύγει. Αυτό ήταν το πρώτο αιματηρό επεισόδιο στο νησί που αναπτέρωσε το ηθικό του λαού. Στα μέσα περίπου του ‘42 η ΕΑΜική Αντίσταση στη Λευκάδα συγκροτεί την πρώτη ένοπλη ΕΛΑΣίτικη ομάδα με καπετάνιο τον Πάνο Γιαννούλη.
Ο Πάνος Γιαννούλης πήρε μέρος σε πολλές μάχες ενάντια στους Γερμανούς και τους ντόπιους συνεργάτες τους. Μεταξύ αυτών στη μεγάλη μάχη της Αμφιλοχίας -μια από τις μεγαλύτερες μάχες που έδωσε ο ΕΛΑΣ- ως διοικητής Λόχου του ΙΙΙ Τάγματος του 2/39 Συντάγματος (της VII Ταξιαρχίας), όπου είχαν καταφύγει και πολλοί άλλοι Λευκαδίτες ως αντάρτες στο μόνιμο ΕΛΑΣ. Ήταν το Τάγμα, που ενισχυμένο με ένα λόχο του I Τάγματος, διατάχθηκε τότε να ενεργήσει μέσα στην πόλη της Αμφιλοχίας και να την καταλάβει.
Μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας και εξαιτίας της τρομοκρατίας και των διωγμών σε βάρος των αγωνιστών που συμμετείχαν στο ΕΑΜικό κίνημα ο Γιαννούλης αναγκάζεται να ξαναβγεί στην παρανομία. Συγκροτεί και πάλι μαζί με μερικούς ακόμη διωκόμενους συντρόφους του ομάδα παράνομων αγωνιστών που μεγαλώνει με τον καιρό και το 1947 είναι μια αξιόλογη μονάδα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ) στη Λευκάδα. Την περίοδο 1946-1947 ιδρύεται το Αρχηγείο Ξηρομέρου-Λευκάδας του ΔΣΕ με αρχηγό τον ίδιο.
Στις αρχές του 1947 το μεγαλύτερο τμήμα της ομάδας του Γιαννούλη περνά στο Ξηρόμερο, κατόπιν εντολής του Γενικού Αρχηγείου του Δημοκρατικού Στρατού, με σκοπό τη δημιουργία αντάρτικου κινήματος στην περιοχή. Το τμήμα Γιαννούλη ενώθηκε με μια μικρή ομάδα που βρίσκονταν εκεί. Οι αντάρτες έχουν να αντιμετωπίσουν απαρχής ισχυρές δυνάμεις του κυβερνητικού στρατού ΜΑΥδες και χωροφύλακες. Κοντά στο χωριό Παλιάμπελα συγκρούονται με τις δυνάμεις αυτές, όπου συλλαμβάνεται αιχμάλωτος ο σύνδεσμος τους με το Γενικό Αρχηγείο του ΔΣΕ, ο οποίος υποκύπτοντας στα βασανιστήρια αποκαλύπτει στον εχθρό όλο το σχέδιο δράσης των ανταρτών. Οι αντάρτες υποχρεώνονται να χωριστούν σε μικρές ομάδες, από τις οποίες η μία ξαναπέρασε στη Λευκάδα, ενώ οι άλλες παρέμειναν στην Ακαρνανία. Μια από αυτές υπό τον Γιαννούλη τον Ιούνη του '47, στην προσπάθειά της να αποφύγει ένα κυβερνητικό απόσπασμα, έφτασε στο Άκτιο (Πούντα) και πρόβαλε άμυνα μέχρι τέλους. Ο Γιαννούλης έχασε τη ζωή του στην τελική προσπάθεια να διαφύγει με καΐκι. Μαζί του ήταν τότε οι συγχωριανοί μας (Αλεξανδρίτες) Τάσος Μανωλίτσης και ο ανηψιός του Γιώργος Μανωλίτσης που αιχμαλωτίστηκαν.
Στις 27/11/2016 έγιναν τα αποκαλυπτήρια της προτομής
στην πλατεία της παλιάς ΔΕΗ στη Λευκάδα,στον Άγιο Δημήτριο
με χορηγία του Ανδρέα Κατωπόδη (Ντελημάρη)
Βεβαίως χρειάστηκε η παλλαϊκή διαμαρτυρία ώστε οι προτομές 
να κοιτάνε στο πέρασμα και όχι σαν τιμωρία προς το Ιερό,
όπως είχαν αρχικά προσανατολιστεί!!!


Να πως έχει περιγράψει σε γραπτό του  ο συγχωριανός μας Τάσος Μανωλίτσης τις τελευταίες στιγμές με τον καπετάνιο Πάνο Γιαννούλη μετά τη μάχη στην Πούντα όπου και διαλύθηκε η ομάδα τους:
“… Στην προσπάθειά μας να αποφύγουμε τους διώκτες μας ο Πάνος Γιαννούλης, εγώ και ο ανηψιός μου ο Γιώργος πέσαμε στη θάλασσα έχοντας τον Γιώργο πάνω σε μια σχεδία από καλάμια, επειδή δεν ήξερε μπάνιο. Μετά από 17 ώρες, κι ενώ παρά λίγο να πνιγούμε, πέσαμε πάνω σε κυβερνητικά αποσπάσματα. Στην άνιση συμπλοκή που ακολούθησε σκοτώθηκε ο Πάνος Γιαννούλης, εγώ τραυματίστηκα και μαζί με τον ανηψιό μου Γιώργο πιαστήκαμε αιχμάλωτοι…»
Μια βδομάδα μετά τη μάχη του Ακτίου εκβράστηκε στην παραλία της Γύρας το πτώμα του Πάνου Γιαννούλη. Ο λαός της Λευκάδας θρήνησε τον καπετάνιο του και παρά την τρομοκρατία που επικρατούσε πάνω από δυο χιλιάδες πολίτες τον συνόδεψαν στην κηδεία του.
πηγή: nikiana.wordpress.com και kolivas.de

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου