ΑΠΟΓΡΑΦΗ 2021 (ΕΠΙΣΗΜΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ)

ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ : 201.811

ΚΕΡΚΥΡΑ 97.037

( ΠΑΞΟΙ 2.419

ΟΘΩΝΟΙ 457

ΜΑΘΡΑΚΙ 221

ΕΡΕΙΚΟΥΣΑ 366 ) 

ΖΑΚΥΝΘΟΣ 38.340 

ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ 37.736

ΙΘΑΚΗ 3.333

ΛΕΥΚΑΔΑ 25.365

( ΜΕΓΑΝΗΣΙ 1.769

ΚΑΛΑΜΟΣ 549

ΚΑΣΤΟΣ 118 )

- ΝΗΣΙΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΑΠΟΚΟΠΕΙ ΑΠΟ ΤΑ ΙΟΝΙΑ ΜΕ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΛΗΦΘΗΚΑΝ ΕΡΗΜΗΝ ΤΩΝ ΕΠΤΑΝΗΣΙΩΝ :

ΚΥΘΗΡΑ 3.737 ( έχουν υπαχθεί με τα Αντικύθηρα, την Τροιζηνία και τα νησιά του Αργοσαρωνικού σε ξεχωριστή περιφερειακή ενότητα, εκτός Πειραιά πλέον)

ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΑ 82

ΕΛΑΦΟΝΗΣΟΣ 1.223 (έχει υπαχθεί στη Λακωνία)

ΣΧΙΖΑ και ΣΑΠΙΕΝΤΖΑ (ανήκουν στις λεγόμενες Μεσσηνιακές Οινούσσες, έχουν υπαχθεί στην Μεσσηνία και είναι ακατοίκητες)

ΣΑΣΩΝ ακατοίκητος

Παραχωρήθηκε από την κυβέρνηση Ελευθέριου Βενιζέλου στις 5 Μάη 1914 στην Αλβανία

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΤΑΝΗΣΙΑΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ (ΖΑΚΥΝΘΟΣ και ΠΑΞΟΙ)

 

Μία σημαντική δωρεά, έναν πίνακα του γνωστού Ζακυνθινού ζωγράφου του 19ου αι., Κωνσταντίνου Ιατρά, έκανε στο Μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων ο Πρέσβης ε.τ. Χαράλαμπος Μάνεσης. Ο πίνακας είναι η προσωπογραφία της Ισαβέλλας Ιατρά, κόρης του ζωγράφου και συζύγου του Παύλου Καρρέρ, η οποία μάλιστα ήταν πρωταγωνίστρια και ερμηνεύτρια των έργων του.

Το απόγευμα της Τετάρτης (28/12) έγιναν τα αποκαλυπτήρια στο Μουσείο.

Πηγή: imerazante.gr

 

Δημαρχείο Παξών

Μια από τις τραγικότερες ειδήσεις του 2022 ήταν ότι κατέληξε 60χρονη γυναίκα η οποία υπέστη αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο στις 10 Δεκέμβρη 2022 στους Παξούς, καθώς δεν ήταν δυνατή η έγκαιρη μεταφορά της στην ηπειρωτική Ελλάδα με σκάφος του λιμενικού εξαιτίας της κακοκαιρίας, όπως ειπώθηκε. 

Η σκληρή πραγματικότητα δεν είναι τηλεοπτική σειρά, αλλά η καθημερινότητα και η εγκληματική αδιαφορία.

Τελικά η γυναίκα μεταφέρθηκε με μικρό ιδιωτικό ταχύπλοο στο λιμάνι της Πλαταριάς, όπου εκεί την περίμενε ασθενοφόρο για να μεταφερθεί στο νοσοκομείο Ιωαννίνων όμως πέθανε κατά τη διαδρομή.

Να σημειωθεί ότι ο δήμαρχος Παξών Σπύρος Βλαχόπουλος άσκησε σφοδρή κριτική για την αδυναμία που επέδειξαν οι κρατικές αρχές να βρουν τρόπο να μεταφερθεί η άτυχη γυναίκα στο νοσοκομείο. Επισήμανε μάλιστα δεν είναι δικαιολογία οι κακές καιρικές συνθήκες όταν τελικά ένα ιδιωτικό σκάφος 5 μέτρων μήκους μπόρεσε να κάνει τη διαδρομή όμως ήδη η καθυστέρηση ήταν μεγάλη.

Πηγή: ethnos.gr και ιστολόγιο Επτανήσου Πολιτείας

ΣΥΚΟΜΑΪΔΑ ΚΟΡΦΙΑΤΙΚΗ *

 

Tη λένε και συκόπιτα ή συκόπαστα και γίνεται με λιαστά σύκα και χυμό σταφυλιού.

Απολαμβάνουμε τη συκομαΐδα σαν σνακ, με τον καφέ ή με το τσίπουρο ή με πικάντικα τυριά κι αλλαντικά.

 Πλέον τις ζυμώνουν και με χυμό πορτοκαλιού ή με μούστο. Για να τις διατηρήσουν, τις τυλίγουν συνήθως με φύλλα συκιάς ή αμπελόφυλλα ή καστανόφυλλα και τις τρώνε σαν σνακ, με τον καφέ ή με το τσίπουρο ή με πικάντικα τυριά κι αλλαντικά. 

Η συνταγή είναι της Μαρίας Χαλιδιά, κληρονομιά από την πεθερά της Φωτεινή Δελλή.

 Έτσι φτιάχνουν τις συκομαΐδες και τα παιδιά της Μαρίας, ο Δημήτρης και η Αναστασία, που τις πουλάνε στο Σπετσερικό, το παντοπωλείο τους στην Κέρκυρα.

30' προετοιμασία

2 ημέρες αναμονή

Σύνολο: 2 ημέρες και 30'

Υλικά

Κομμάτια: 10

•  1.500 γρ. ξερά σύκα, ψιλοκομμένα
•  1 κουτ. σούπας πιπέρι καγιέν
•  1/2 κουτ. σούπας μαύρο πιπέρι
•  1 κουτ. γλυκού κανέλα
•  1/2 κουτ. γλυκού γαρίφαλο σε σκόνη
•  1 κουτ. σούπας μαραθόσπορος, τριμμένος
•  250 ml χυμός σταφυλιού ή χυμός από 2 πορτοκάλια
•  ξύσμα από 1 πορτοκάλι
•  1 σφηνάκι ούζο

Διαδικασία

1. Για τη συκομαΐδα, χτυπάμε στον πολυκόφτη τα σύκα μέχρι να γίνουν μια πάστα. Προσθέτουμε όλα τα υπόλοιπα υλικά και τα ανακατεύουμε καλά να ομογενοποιηθούν.
2. Ζυμώνουμε για περίπου 10 λεπτά με το χέρι, φέρνοντας τούμπες το ζυμάρι. Επειδή το μείγμα κολλάει, μπορούμε να κάνουμε το ζύμωμα μόνο με το ένα χέρι, βρέχοντας τα δάχτυλά μας κάθε τόσο με λίγο χυμό σταφυλιού ή πορτοκαλιού.
3. Ξεχωρίζουμε μπαλάκια των 150 γρ. και τα πατάμε με τα χέρια να γίνουν πλακέ, σαν στρογγυλές πίτες.
4. Τις τοποθετούμε πάνω σε ξύλα κοπής και τις σκεπάζουμε με τούλι. Τις αφήνουμε κάτω από δυνατό ήλιο για 2 μέρες από την κάθε πλευρά, ώστε να στεγνώσουν καλά.
5. Παλιά τις τύλιγαν με συκόφυλλο. Τώρα μπορούμε να τις τυλίξουμε με μεμβράνη και να τις διατηρήσουμε εκτός ψυγείου, σε μέρος δροσερό και σκιερό, μέχρι και δύο χρόνια.
6. *Πηγή: Γαστρονόμος

ΌΤΑΝ ΟΙ ΜΕΝΤΕΣΕΔΕΣ ΔΕΝ ΔΟΥΛΕΥΟΥΝ του Άκη Χειρδάρη*

 Εποντίγιωσαν οι μπερντουέλες και δεν ανοίγουνε ούτε ένα πόντο λιμπρέτο τα σκούρα τσι φανέστρες.

Αιτία του εγκλεισμού οι λαουρέντηδες, κάτι προσφυγόπουλα που πήρα για να αδειάσω σύσκαρο μιας τζίας μου το σπίτι.

Αλήθεια τα ξεμπέρδεψα, στου πιάνου το κατέβασμα χαλεύαν τα χτικιάρικα τα έρμα τα νεφρά τους.

Όταν όμως ξεκρεμάσαν όλες τσι μποναγράτσιες αντί να τυλίξουνε με σέστο τσι κοντρίνες, σκουρδί μαλλί τσι κάμανε με ένα σωρό παγιόρουχα που βρήκανε στα αρμάρια στη λετρίνα.

Μεμιάς τσι λεμπαρντάρουνε απ' το μπαρκόνι απάνω και σκάει εις το πόρτιγο βαντάκα που ξεχώριζε ένα καρό ταμπάρο.

-"Ρετούρες κι άλλες συμφορές συνκάτοικοι μας βρήκαν, ασκώνουν ροποθέμελα τσι κάμαρές μας γδύνουν, ανοίγουν τα αρμάρια μας, τσι γιότσες ξεστολίζουν".

Αναφώνησε η άλτο μπλαφονιέρα από τη πάνω κάμαρη με το ψηλό νταβάνι.

-"Κακά μαντάτα έρχονται από τη κανιζέλα!!! Φαλτσέτο κόντρα ακούγεται μέσα από το τοίχο, τα κόκκαλά της τρίζουνε λιγάθινος ο ήχος".

Με ένα λυγμό αποκρίθηκαν τα μέτζο πασαμέντα.

-" Ανάθεμα τη πόρωση που ξέκαμε τη μεγαλοκοπέλλα. Του πιάνου και του τσέμπαλου μαέστρα φαβολόζα ήτανε η Μπερλίνα μας η τίμια κυρά μας". Σεγόνταραν τα τσόκολα με αντάντε στ' όνομά της.

-" Οι μποναγράξιες τσου ενοχλούν που μια ζωή βαστούσαν βαρύτιμες βελούδινες κοντρίνες με νταμάσκα και τα πλατιά καπέτα τους με τσι ντοράτες τρέσες φοδραρισμένα ασορτί στο κάλυμμα του πιάνου".

Τραγούδησαν χορωδιακά τα γύψινα μπαρόντσολα κι όλες οι κασαδούρες.

-" Με σέστο και με μέτρημα όλα μανιφατούρα έργα της εξαδάχτυλης καθολικιάς Πιπίνας απ' τη Σύρα". Αντιφωνεί η μέτζο σκαλιστή ροζέτα με μπορντούρα.

-" Απόστασα πια δε βαστώ τούτες τσι νοβιτούρες τούτοι δε μας σεβάστηκαν κάνουνε λοβιτούρες".

Ακούστηκε σπαραχτικά το μπάσο μπαλαούστρο.

-"Μαλίνια μέσα τσου!!! Που να τσου πέσουνε τα απάσβεστα εις το κεφάλι και να τσου κουκουδιάσει σίσκαρο!!! "

-" Που να μην αξιωθούνε από τσι Κάρτε Λάκουες να ακούσουνε ποτέ τους τον Αμλέτο!!! "

-" Που να ξαγλυστρίσουνε Παναΐα μου το πρωτοκύριακο εις το πλακάδο, την ώρα που μπαίνει η χάρη του και μόνο τ' άγαλμα του κόντε του Τζωρτζέτου να συφτάκει να τσου συλλυπηθεί!!!"

-" Που να γιομίσουνε οι γλώσσες τους τση Βαγγελίστρας διάσονες, να μη λυκάσουν σκορδαλιά, μήτε μπακαλαράκι μόνο παντζάρια να γεφτούν με μια σταλιά ξυδάκι!!!

-" Που να τσου φράξει στο φόρτε του Αντάτζιο το στιψερό τους φάρυγγα του τρομπονιού μποκόνι και να μη προκάμουνε να αριβάρουνε στο οσπιτάλι!!!".

Με στρίγκλισμα στη λήγουσα η νάτολα από πάνου, ρίχνει κατάρες σωρηδόν κι η μπάσα σοτοσκάλα με μπους φερμέ από κάτου, στρώνει χαλάκια μουσικά όπου κατάρα πέφτει να μη φάει τα μούτρα της τσι πλάκες του πλακόστρωτου ο Άγιος πριν στρατέψει.

Αναρίτσιασα...Αν είναι να πέσω στα βαριά ευκέλαια και στην ανάγκη τση Νενές, τση αγιομεσίτρας, μεγάλη η χάρη του, για να με ξορκίσει... Ρουμπαραρούμ να πάνε οι κάμαρες κι όλες οι νοβιτούρες. Φόρτωσα τα ίντριγα, πλέρωσα και τα μπαρλακιασμένα και το 'σκασα...

Μη με χαλέψετε σύντεχνοι κάπου στα γύρου θα γυρνώ, τσου κάμπους θα μαζεύω εγιές το μεσοχείμωνο, νόσπολες τον Απρίλη, μπουρνέλες τον Ιούλιο και του σταυρού τσι τζίντζολες και τ' ώριμο σταφύλι.

* φανατικός Κορφιάτης

ΗΓΕΜΟΝΕΣ ΤΗΣ ΕΠΤΑΝΗΣΟΥ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ 1800-1807 του Γρηγόρη Μαρκέτου*

- Πρώτος ηγεμόνας της Επτανήσου Πολιτείας ήταν ο κόμης Σπυριδων Γεώργιος Θεοτόκης. 

Γεννήθηκε το 1722 στην Κέρκυρα και ήταν δημοκρατικών πεποιθήσεων, όσο δημοκρατικός μπορεί να είναι ένας ευγενής μέλος μιας από τις επιφανέστερες οικογένειες ευγενών της Κέρκυρας. Βέβαια έτερος συγγραφέας αναφέρει ότι υπήρξε εκ των σκληρότερων ολογαρχικών.

Υπήρξε προσωπικότητα που αντιμετωπιζόταν με σχετικό σεβασμό από τους Κερκυραίους και γενικότερα τους Επτανήσιους. Παρόλη την καταγωγή του, στάθηκε δίπλα στους δημοκρατικούς Γάλλους όταν κατέλαβον το νησί. Μάλιστα ο αντίπαλός του , δικηγόρος Σκορδίλης τον αποκαλούσε για την όψιμη δημοκρατικοποίησή του ''απομωρανθέν γερόντιον'', ενώ ο Κυθήριος Παολίνης τον αποκαλούσε χαμαιλέοντα. 

Είχε διετελέσει πρόεδρος της προηγηθείσας δημοκρατικής φιλογαλλικής κυβέρνησης και στη συνέχεια έγινε ο πρώτος ηγεμόνας της Επτανήσου Πολιτείας που ιδρύθηκε με την συνθήκη της Κωνσταντινούπολης στις 21 Μάρτη του 1800 με τις υπογραφές των πληρεξουσίων του τσάρου Παύλου Α' και του σουλτάνου Σελίμ Γ',  δηλαδή του πρεσβευτή της Ρωσίας στην Πόλη Βασίλειου Τομάρα/Ταμάρα και των Εσεΐδ Ιμπραήμ Ισμέτ Μπέη και Αχμέτ Ατίφ Μπέη , επί πατριαρχίας Νεοφύτου Ζ'.

Πάντως και η μεγάλη ηλικία του και οι αντικειμενικές ταλαντεύσεις του δεν τον βοήθησαν να κυβερνήσει  αποτελεσματικά. Μάλιστα να σημειώσω ότι επειδή το Σύνταγμα το λεγόμενο Βυζαντινό που είχε ψηφιστεί στην Κωνσταντινούπολη, επανέφερε τα προνόμια στους άρχοντες, οι Κερκυραίοι είχαν ξεσηκωθεί και ο Θεοτόκης τους ζήτησε ''να ανακαινισθώσι, ως άνθρωποι'' !!!

Άρχισαν να τον κοροϊδεύουν (το χειρότερο στάδιο της αντίδρασης πριν την ρήξη) και να λένε : 

... Gli manca un Venerdi (έχει μια βίδα χαλαρή) του τσελέντε του φταμπαντιέρη (του εξοχότατου του ανεμοδούρα) !!!

Πέθανε ενώ ηγεμόνευε, στις 12 Νοεμβρίου του 1803.

Η κηδεία του έγινε με μεγάλες τιμές και την παρακολούθησε ο Λαός , αξιωματικοί του ρωσικού στρατού και στόλου. 

Τον επικήδειο εκφώνησε ο Ιωάννης Καποδίστριας.

- Δεύτερος ηγεμόνας μετά τον Θεοτόκη ανέλαβε τα ηνία της Πολιτείας με αρκετή καθυστέρηση, ο κόμης Αντώνιος Κομούτος από την μεγάλη οικογένεια ευγενών της Ζακύνθου που είχε γεννηθεί στην Ζάκυνθο το 1748. Υπήρξε ο στυλοβάτης της αγγλόφιλης παράταξης στην Ζάκυνθο.

Η άφιξή του στην Κέρκυρα στις 21 Μάρτη του 1804 έγινε με στρατιωτικές τιμές και γιορτάστηκε με ιππικό αγώνισμα.

Χαρακτηρίστηκε σαν άτολμος ηγέτης. Ο τσάρος Αλέξανδρος τον τίμησε με αυτόγραφον επιστολή και με ''αδαμαντοκόλλητον'' ταμπακέρα. Ο βασιλιάς της Αγγλίας Γεώργιος Γ' τον ανακήρυξε ιππότη και του έστειλε βασιλική στολή! 

 Η παραμονή του στην ηγεσία της Επτανήσου Πολιτείας τερματίστηκε με την συνθήκη του Τίλσιτ που υπέγραψαν ο Ναπολέων και ο τσάρος Αλέξανδρος Α', στις 8 Ιουλίου του 1807 και επισημοποιήθηκε λόγω των συνθηκών της εποχής στα νησιά στις 6 Αυγούστου.

 Ο πρώην ηγεμόνας πέθανε το 1833 στην Ζάκυνθο, χωρίς να αφήσει φυσικούς απογόνους , αλλά ορθά  ποιών υιοθέτησε την Ειρήνη και τον αδελφό αυτής Ιωάννη Διατσέντον που είχε αναθρέψει από μικρά παιδιά.

Βέβαια όλα αυτά - συνθήκη Τίλσιτ - έγιναν για μια ακόμα φορά ερήμην του Λαού και των ανδρείκελων που υποτίθεται ότι διοικούσαν.

(wikipedia)

Ο τίτλος που έφεραν ήταν Πρόεδρος της Γερουσίας, Ηγεμόνας,  Πρίγκιπας

Βιβλιογραφία: ''Ιστορία των Ιονίων Νήσων του Γεράσιμου Μαυρογιάννη'' Αθήναι 1889, ''Ιστορία της νήσου Κεφαλληνίας'' του Ευσταθίου Λιβιεράτου Ληξούριον 1916, ''Λεξικόν Ιστορικόν και Λαογραφικόν Ζακύνθου'' του Λεωνίδα Χ. Ζώη Ζάκυνθος 1898, Κέρκυρα Νινέττα Χ. Λάσκαρι Κέρκυρα 1997, Ιστορία της νήσου Λευκάδος του Π.Γ. Ροντογιάννη Αθήνα 2006 και wikipedia

* ο Γρηγόρης Μαρκέτος είναι Διευθυντής ΕΣΥ Παιδίατρος, μελετητής της Επτανησιακής κουλτούρας, ιδρυτής της διαδικτυακής Επτανήσου Πολιτείας και του ομώνυμου ιστολογίου eptanisos.blogspot.com

               

Η διάλυση της προδοτικής ΠΟΚ από τον ΕΛΑΣ Κεφαλονιάς*

 

ΕΛΑΣ Κεφαλλονιάς κατά την Απελευθέρωση

Κατά τα χρόνια της Κατοχής στην Κεφαλονιά αναπτύχθηκε μια 

σημαντική δωσιλογική οργάνωση γνωστή ως ΠΟΚ 

(Πατριωτική Οργάνωση Κεφαλονιάς), η οποία μαζί με τις κατοχικές 

αρχές και την τοπική Χωροφυλακή συνεισέφερε 

στο αιματοκύλισμα του λαού του νησιού, δολοφονώντας και 

καταδιώκοντας το λαϊκό εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα.

Με την εγκατάσταση των κατοχικών αρχών, στην πατρίδα του Μαρίνου 

Αντύπα, η ΠΟΚ και οι Γερμανοί στόχευσαν καταρχήν το ταξικό εργατικό 

κίνημα προβαίνοντας σε δολοφονίες των επικεφαλής του Εργατικού 

Κέντρου Κεφαλονιάς και άλλους συνδικαλιστές που πρόσκεινταν στο 

ΚΚΕ και ευρύτερα στον προοδευτικό χώρο. Η ΠΟΚ και οι Γερμανοί 

εκτέλεσαν τους παρακάτω συνδικαλιστές:

• Χρ. Παπανικολάτος: Πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου που δολοφονήθηκε από τον εθνοπροδότη Ζήση Κουτροκόη στη θέση Αη- Θανάσης του Αργοστολίου.
• Σπύρος Μπουρμπούλης: Πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου που εκτελέστηκε από τους Γερμανούς.
• Ντίνος Παγουλάτος: Στέλεχος του Εργατικού Κέντρου.
• Γεράσιμος Στεφανίτσης: Στέλεχος του Εργατικού Κέντρου.
• Άγγελος Βέλλας: Στέλεχος του Εργατικού Κέντρου.
• Γρηγόρης Μαλζουμιάν: Στέλεχος του Εργατικού Κέντρου.
• Σπύρος Σκλαβουνάκης: Στέλεχος του Εργατικού Κέντρου.
• Νικόλαος Βλάχος: Στέλεχος του Εργατικού Κέντρου.
• Διονύσης Διβάρης: Στέλεχος του Εργατικού Κέντρου.
• Τάκης Ανδρεάτος: Στέλεχος του Εργατικού Κέντρου.
• Στάθης Πατσαλιάς: Στέλεχος του Εργατικού Κέντρου, από την Ιθάκη.
• Χαρίλαος Βοντετσιάνος: Στέλεχος του Εργατικού Κέντρου.

Καθώς, η Απελευθέρωση πλησίαζε, οι Άγγλοι σύνδεσμοι στο νησί εντόπισαν στην ΠΟΚ ένα σημαντικό αντίβαρο στη 

δύναμη του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ στο νησί, ήτοι μια χρήσιμη μαριονέτα για τα σχέδια της επαναποικιοποίησης της Ελλάδας. 

Μετά την Απελευθέρωση και ιδιαίτερα μετά την άφιξη του κυβερνητικού αντιπροσώπου Λ. Μακκά και του Άγγλου 

συνδέσμου Χάτσινσον, η προδοτική αντίδραση και η εγχώρια συντήρηση δραστηριοποιήθηκαν με στόχο την 

πρόκληση μιας νέας αιματοχυσίας στο νομό. Θεωρώντας η ηγεσία της ΠΟΚ και οι σύμμαχοί της ότι παρέδωσαν την 

εξουσία στο νομό ολοκληρωτικά στο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, χάρη στην παγίδα που τους έστησε ο Χρ. Καραγιάννης (Διομήδης) 

μεγιστοποιώντας τις ΕΛΑΣίτικες δυνάμεις κατά τις διαπραγματεύσεις με εκπροσώπους τους στο Γιαλό της Σάμης, 

άρχισαν να κινούνται συνωμοτικά, να πραγματοποιούν μυστικές 

συσκέψεις και να προετοιμάζουν το έδαφος για 

αντεπίθεση ενάντια στις ΕΑΜικές οργανώσεις και το λαό του νησιού. 

Δημιουργήθηκαν έτσι μερικά ακόμα "παρακλάδια" της ΠΟΚ όπως η 

ΣΔΟΚ (Σοσιαλιστική Δημοκρατική Οργάνωση 

Κεφαλονιάς) και ένα μικρό ένοπλο τμήμα της ΠΟΚ με επικεφαλής του 

τον αρχηγό των ενόπλων τμημάτων της κατά 

την Κατοχή, δωσίλογο Ζήση Κουτροκόη. Στη σύσταση του ενόπλου 

τμήματος κομβικό ρόλο έπαιξαν τα γερμανικά 

όπλα, που οι αρχές κατοχής είχαν αφήσει στην ΠΟΚ κατά την αποχώρησή τους.

Το Νοέμβριο του 1944, τα φιλοβασιλικά και αντι-ΕΑΜικά συνθήματα πύκνωσαν στο νομό και ιδιαίτερα στους 

τοίχους του Αργοστολίου. 

Βασική εστία του ενόπλου τμήματος της ΠΟΚ υπήρξε το Ελειό και ειδικότερα τα χωριά Χιονάτα- Βαλεριάνο- 

Ατσουπάδες, με επέκταση προς τα χωριά Σιμωτάτα και Βλαχάτα Εικοσιμίας στην πάνω Λειβαθώ. Το τμήμα της 

ΠΟΚ με επικεφαλής τον Κουτροκόη πραγματοποιούσε αιφνιδιαστικές εμφανίσεις στα χωριά, εκβίαζε τους 

χωρικούς για την τροφοδοσία του και στρατολογούσε με τη βία χωρικούς. Σταδιακά, η ΠΟΚ δημιούργησε νέες 

ομάδες στην περιοχή του Πυργιού και των ανατολικών χωριών της Πυλάρου.

Οι παραπάνω δραστηριότητες στόχευαν στη δημιουργία κλίματος τρόμου, προκειμένου η παλιννόστηση της 

βασιλεία στην Ελλάδα να συμβεί χωρίς σημαντικές αντιδράσεις. 

Στα παραπάνω σχέδια της ΠΟΚ και των Βρετανών, ο ΕΛΑΣ Κεφαλλονιάς αποφάσισε να απαντήσει δυναμικά. Σε 

σύσκεψη της Περιφερειακής Επιτροπής του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ λήφθηκε απόφαση να κινηθεί ο ΕΛΑΣ δυναμικά 

προκειμένου να αποφευχθεί ένα νέο αιματοκύλισμα του λαού. Έτσι, συγκροτήθηκε ένα στρατιωτικό ΕΛΑΣίτικο 

τμήμα με τους πιο έμπειρους άνδρες της υποδιοίκησης Κρανιάς και επικεφαλής τους τον Χαρίλαο Ματιάτο. Πρώτη 

κίνηση του τμήματος ήταν να συλλέξει όλες τις δυνατές πληροφορίες για τις κινήσεις της ΠΟΚ και ιδιαίτερα του 

αρχηγού της Κουτροκόη. Σε δεύτερο επίπεδο, το τμήμα σχεδίασε επιχείρηση κατά της ΠΟΚ που στόχευε στη 

διάλυση και τον αφοπλισμό της και τη σύλληψη του Κουτροκόη. 

Τελικά, το τμήμα της ΠΟΚ και ο Κουτροκόης εντοπίστηκαν στις 19/11/1944 στην περιοχή ανάμεσα στο μοναστήρι 

των Σισσίων και στο κτήμα Λεύκα, που ανήκε σε ηγετικό στέλεχος της ΠΟΚ. Έπειτα από τον εντοπισμό τους και με 

μεγάλη προσοχή, το τμήμα του ΕΛΑΣ περικύκλωσε την περιοχή του κτήματος Λεύκα και μια αιφνιδιαστική 

εξόρμηση απέκοψαν κάθε δυνατότητα διαφυγής. Σε συνέχεια ζήτησαν με χωνί από τον Κουτροκόη και τους άνδρες 

του να παραδοθούν. Ο Κουτροκόης απάντησε με πυρά οπλοπολυβόλου, με αποτέλεσμα να ακολουθήσει συμπλοκή 

κατά την οποία ο Κουτροκόης σκοτώθηκε και πολλοί άνδρες του τραυματίστηκαν. Στη φάση αυτή, το ένοπλο τμήμα 

της ΠΟΚ διαλύθηκε και οι άνδρες του παρέδωσαν τον οπλισμό τους. Ωστόσο, ο Κουτροκόης ήταν πια νεκρός και 

δεν μπορούσε να αποκαλύψει πρόσωπα και γεγονότα στο νομό, που θα επιβεβαίωναν ότι οι Άγγλοι ενίσχυαν με όλα 

τα μέσα την ΠΟΚ και ενέκριναν το ξεκίνημα μιας εμφύλιας συμπλοκής.

Παρά το γεγονός ότι ορισμένοι αιχμάλωτοι ΠΟΚίτες προχώρησαν σε εξομολογήσεις για την αγγλική εμπλοκή, η 

Συμμαχική Στρατιωτική Αποστολή εξέδωσε στις 23/11/1944 ειδική ανακοίνωση στην οποία τόνιζε ότι: "Αι διαδόσεις 

περί διαταράξεως των σχέσεων Αποστολής και Εθνικοαπελευθερωτικών Οργανώσεων στερούνται αληθείας". Η 

ανακοίνωση διαβεβαίωνε επίσης ότι η συνεργασία της ΣΣΑ και των ΕΑΜικών οργανώσεων "διεξάγεται εν πνεύματι 

εγκαρδιότητος και συναδελφοσύνης". Τα παραπάνω έμελλε να ανατρέψει ο αιματηρός Δεκέμβρης του 1944...

Κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων των Δεκεμβριανών, το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ Κεφαλλονιάς αντιλαμβάνεται ότι πρέπει να 

προχωρήσει σε προληπτικές συλλήψεις στο νομό, στοχεύοντας παλιά στελέχη της ΠΟΚ και της ντόπιας αντίδρασης. 

Οι συλλήψεις έγιναν παρόλα αυτά σπασμοδικά και έως ένα βαθμό χωρίς έλεγχο. Αποτέλεσμα ήταν να διαφύγουν 

σημαντικά στελέχη της προδοτικής αντίδρασης στο νησί, ενώ συνελήφθησαν είτε δευτερεύοντα στοιχεία, είτε σε 

ικανό, επίσης βαθμό άλλα άτομα, που δεν ευθύνονταν τεκμηριωμένα για αντιδραστικές και αντιλαϊκές συνειδητές 

δραστηριότητες. Οι συλληφθέντες μεταφέρθηκαν μακριά από την Κεφαλλονιά στο μοναστήρι της Τατάρνας στην 

Ευρυτανία και έλαβαν χαρακτήρα ομηρίας. 

Μετά την υπογραφή της Συμφωνίας της Βάρκιζας, κινητοποιήθηκαν ξανά στην Κεφαλλονιά οι δυνάμεις της 

αντίδρασης και του κατοχικού δωσιλογισμού, υποκινούμενες προφανώς και πάλι από τους Άγγλους. Στο χωριό 

Φερεντινάτα, χωριό του Μαρίνου Αντύπα, συγκεντρώθηκαν διάφορα εγκληματικά στοιχεία του κοινού ποινικού 

δικαίου, όπως ο Φωκίωνας Αλυσανδράτος (Γάκιας), τρόφιμος των εγκληματικών φυλακών του νησιού και 

γερμανοντυμένος δολοφόνος της Κατοχής. Συγκροτήθηκε ξανά ολιγομελής ομάδα στην περιοχή της Πυλάρου και 

ξεκίνησε τις επιθέσεις ενάντια σε πατριώτες της περιοχής. Παράλληλα, άλλα προδοτικά που ως τότε κρύβονταν, 

όπως οι Κυρηναίος Παπαδημάτος και ο Τζινιέρης, ήρθαν σε επαφή με την ομάδα του Γάκια δοκίμασαν να 

εξοπλιστούν και αυτοί. 

Μπροστά στον νέο αυτό κίνδυνο, ο ΕΛΑΣ Κεφαλλονιάς κινητοποιήθηκε 

ξανά και ήρθαν σε σύγκρουση με την ομάδα 

του Γάκια πετυχαίνοντας τη διάλυση της, χωρίς όμως να καταφέρουν να 

σκοτώσουν ή να συλλάβουν τον αρχηγό 

της. Πρόκειται για τη δεύτερη διάλυση παρακρατικών ομάδων στην 

Κεφαλονιά, η οποία συντελέστηκε στα τέλη 

του Φλεβάρη του 1945 και αποτελεί ενδεχομένως την τελευταία ένοπλη 

αποστολή του ΕΛΑΣ στη χώρα.

*Πηγή: Διδακτορική διατριβή Σπύρου Λουκάτου, Τα χρόνια της Απελευθέρωσης και του Εμφυλίου Πολέμου στην Κεφαλλονιά και την Ιθάκη, Νοβόλι, Αθήνα 2012 αναδημοσιευμένο στο kokkinosfakelos.blogspot.com

ΠΑΝΑΪΤ ΙΣΤΡΑΤΙ : ΚΕΦΑΛΟΝΙΤΗΣ, ΑΡΙΣΤΕΡΟΣ, ΑΝΤΙΣΤΑΛΙΝΙΚΟΣ*

 

«Δεν έχει σημασία πόσο κοσμοπολίτης είμαι από τη γέννησή μου, πόσο αλήτης είμαι, ερωτευμένος με τους απέραντους ορίζοντες, όπως με βλέπετε, εγώ παραμένω ωστόσο Ρουμάνος, από τη μητέρα μου, τη γλώσσα και την όμορφή μου Βραΐλα, Έλληνας από τον πατέρα και την αγαπημένη του πατρίδα».

Λόγια ειπωμένα από καρδιάς, από τον μεγάλο Ελληνορουμάνο
(γαλλόφωνο) πεζογράφο Παναΐτ Ιστράτι (Panait Istrati, 10 Αυγούστου
1884-16 Απριλίου 1935), σε μία προσπάθεια αυτοπροσδιορισμού της
«ταυτότητάς» του.

Γιος της Ζωίτσας Ιστράτι (Joiţa Istrate) και του καπνεμπόρου
Γεώργιου Βαλσαμή από το χωριό Φαρακλάτα Κεφαλονιάς, ο Παναΐτ έφερε
το ελληνικό όνομα Γεράσιμος Βαλσαμής. Δεν γνώρισε τον πατέρα του
και την Κεφαλονιά, όπου ο συγγραφέας δεν ευτύχησε να φθάσει, παρά
το διακαή του πόθο.

Για το πόσο δυνατή ήταν η σχέση του με την Ελλάδα, ενδεικτικά είναι
και τα παρακάτω λόγια του Παναϊτ Ιστράτι: «Από όλους τους λαούς, ο ρουμανικός και ο ελληνικός είναι πιο κοντά στη ψυχή μου. Τους αγαπάω και τους κατανοώ, λόγω του αίματος που μού έδωσαν. Τα προτερήματα και τα ελαττώματά τους είναι και δικά μου».

Ο Παναΐτ Ιστράτι (1884-1935), ο οποίος έγραψε κυρίως στη γαλλική γλώσσα, 

διατηρεί τη μεγάλη αξία του.

Ο Ιστράτι τη δεκαετία του 1920 είχε αποκτήσει παγκόσμια φήμη και στην Ελλάδα 

ήταν ιδιαίτερα γνωστός και αγαπητός, αφού εκείνο το Ελληνορουμάνος κέντριζε 

τόσο το ενδιαφέρον, όσο και το ονειρικό φαντασιακό και δημιουργούσε αίσθημα 

εθνικής υπερηφάνειας.

Από παιδί άρχισε να δουλεύει για τον επιούσιο. Πέρασε μια ζωή σε αναζήτηση και 

σε ταξίδια στην Ανατολή. Επισκέφθηκε και την Ελλάδα αρκετές φορές, τουλάχιστον 

πέντε (τα έτη 1927-1928), είτε για να συνδεθεί με την πατρίδα του πατέρα του 

(Κεφαλλονίτης μετανάστης), είτε για να αναζητήσει δουλειά και εγκατάσταση σε 

αυτή. Τελικά κατέληξε στη δεύτερη δεκαετία του 20ου αιώνα στη Γαλλία, όπου 

έζησε τα χρόνια της λογοτεχνικής του άνθισης. «Ρουμάνος 

αφηγητής, Γάλλος συγγραφέας»  είπαν γι’ αυτόν.

Υπήρξε φίλος και συνοδοιπόρος του Νίκου Καζαντζάκη όταν ο Έλληνας 

συγγραφέας είχε επισκεφθεί την Ε.Σ.Σ.Δ., τα έτη 1927-1929. Μαζί έζησαν 

σπουδαία πολιτικά γεγονότα, ταξίδεψαν στη χώρα, έγραψαν άρθρα και σημειώσεις. 

Ήθελαν να διαδώσουν το σοβιετικό σοσιαλισμό, από πίστη στη διαφορετικότητα, 

αλλά απογοητευμένοι με τη χώρα, και αφού ψυχράνθηκαν μεταξύ τους, λόγω της 

απόφασης του Ιστράτι να επιλέξει την κριτική στάση έναντι της ΕΣΣΔ, χώρισαν και 

πήραν άλλους δρόμους. Όμως δεν έπαψαν να εκτιμούν ο ένας τον άλλον.

Ο Ιστράτι ήταν ο πρώτος που άσκησαν δημόσια πολιτική κριτική στον ίδιο τον 

Στάλιν και συνέβαλε να γίνει γνωστός για πρώτη φορά ο «σταλινισμός».

Ο Ελληνορουμάνος «αιώνιος Οδυσσέας» όπως τον αποκάλεσε ο Καζαντζάκης, 

έπραξε σαν πλανητικός άνθρωπος, όταν αντέδρασε στην επίσημη γραμμή του 

Στάλιν. Μετά την κριτική προς την Σοβιετική Ρωσία ο ίδιος πολεμήθηκε και το 

όνομά του ξεχάστηκε από την αριστερά. Το όνομά του επανήλθε και πάλι 

στην επικαιρότητα τα τελευταία χρόνια, ιδίως μετά την πτώση του Τείχους το 1989.

Ο Ιστράτι έστρεψε την προσοχή του στους φτωχούς και καταφρονεμένους της 

Μεσογείου δίνοντας αξιοπρέπεια, ομορφιά και κάλλος στη συμπεριφορά 

τους. Φέρνοντας για πρώτη φορά την εργατική Ανατολή στα σαλόνια της δυτικής 

Ευρώπης.

Ο Π. Ιστράτι ονομάστηκε «Γκόρκυ των Βαλκανίων» αφού το έργο του 

επικεντρώθηκε γύρω από τους ταπεινούς και τους καταφρονεμένους, τους 

πλάνητες, τους αλήτες. Ο ίδιος περιπλανήθηκε σε αρκετές χώρες, ασχολήθηκε με 

κάθε είδους ταπεινά επαγγέλματα, έζησε μια ζωή ανάλογη των ηρώων του, πριν 

καταλήξει στη Γαλλία και αναδειχθεί το ταλέντο του από συγγραφείς όπως ο 

Ρομαίν Ρολλάν. Φίλος του Ν. Καζαντζάκη επισκέπτεται την Αθήνα καλεσμένος του 

Ελεύθερου Βήματος, θα μιλήσει στις 11 Ιανουαρίου 1928 στο θέατρο Αλάμπρα, θα 

επισκεφτεί φυλακισμένους κομμουνιστές και στη συνέχεια θα εκδιωχθεί και θα 

απελαθεί από την χώρα για την φιλοκομμουνιστική του δραστηριότητα. Θα του 

συμπαρασταθεί ο Α. Μοναστηριώτης που δεν είναι παρά το φιλολογικό ψευδώνυμο 

του Θεοφύλακτου Παπακωνσταντίνου, τότε δραστήριου αρχειομαρξιστή 

διανοούμενου και τελικά δυστυχώς υπουργού της δικτατορίας των 

συνταγματαρχών.

*Αθηναϊκό Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων , fractalart.gr

Παναγία η Ορφανή (Κύθηρα) της Ελένης Χάρου*

 

23 Αυγούστου στα 9μερα της Παναγίας κατά παράδοσιν γιορτάζει το προσκύνημα της Παναγίας της Ορφανής στο Μερτίδι του Μυλοποτάμου.

Το συγκρότημα είναι χτισμένο στην πλαγιά μιας γραφικότατης χαράδρας με γύρω λόφους κατάφυτους από κέδρους, πρίνους, σκίνους και άλλα θαμνώδη. Ο ναός είναι σπηλαιώδης, τρισυπόστατος, με το κεντρικό βήμα αφιερωμένο στην Παναγία, το αριστερό στον άγιο Γεώργιο και το δεξιό στους 3 αγίους προστάτες της 7νήσου.

Το προσκύνημα που διαθέτει κελιά, μαγειρείο, στέρνα και αίθουσα υποδοχής, ήτο ιδιόκτητον της οικογενείας Δαρμάρου και μαρτυρείται το 1782.

*από το ιστολόγιο της Κηθύριας λαογράφου Ε.Χάρου

ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΜΙΧΑΛΗ ΨΆΪΛΑ του Σταμάτη Κυριάκη*

 

«Πέθανε ο Μιχάλης»

-------------------------

Έτσι απλά .

Είδα στο κινητό κάτι αναπάντητες αλλά δεν έδωσα σημασία.

Με ειδοποίησαν από την «Ενημέρωση».

«Το μόνο σίγουρο στην ζωή είναι ο θάνατος» , λένε οι σοφοί .

Το περιμέναμε. Αλλά είναι άλλο να το περιμένεις και άλλο να συμβαίνει στα καλά καθούμενα ένα συνηθισμένο απόγευμα .

Με τον Μιχάλη Ψάϊλα ήμασταν μαζί τριάντα χρόνια.

Κάθε μέρα πλην Κυριακών και εορτών.

Αυτός είχε το ταπετσιέρικο και δίπλα εγώ το σιδεράδικο.

Πιο πολλές ώρες ήμασταν με τον Μιχάλη παρά με την γυναίκα μου.

Τόσο που το συζητούσαμε γελώντας να κάνουμε και ένα «σύμφωνο συμβίωσης» τώρα που είναι της μόδας.

Μεγάλη καρδιά ο Μιχάλης.

Μια μέρα έδωσε σε μια τσιγγάνα δύο μποτίλιες λάδι του ενάμιση λίτρου που του τόχε δώσει κάποιος φίλος.

Μας έμεινε λίγο σε ένα μικρό μπουκαλάκι για να βάζουμε στο ψωμί μας μαζί με κοκκινοπίπερο.

Την άλλη μέρα έλειπε και το μικρό μπουκαλάκι.

Έγινα έξαλλος. « Μα δεν έχει λίγο φιλότιμο;»

«Άστηνε ρε Σταμάτη, που ξέρεις τι ανάγκη έχει;»

Μεγάλη καρδιά ο Μιχάλης .

Όλοι ξέρουν την Κέρκυρα από το Κορφού Παλλάς , τα παλάτια, το Ποντικονήσι, την Μπέλα Βενέτσια.

Ο Μιχάλης ήταν ο άρχοντας της άλλης Κέρκυρας , της δικής μας.

Της βαθιάς λαϊκής Κέρκυρας .

Των ψαράδων της Κόντρα Φόσα.

Των μελισσοκόμων .

Της άγνωστης στους περιστασιακούς επισκέπτες .

Κάποτε με ερωτεύτηκε μια γειτόνισσα. Ερχόταν κάθε μέρα και ρωτούσε. Προσπαθούσα να την αποφύγω. Της έλεγα ότι είμαι παντρεμένος και διάφορες άλλες δικαιολογίες.

«Άσε μου λέει ο Μιχάλης θα το κανονίσω εγώ.»

Η γειτόνισσα δεν ξαναπέρασε.

«Ρε Μιχάλη εξαφανίστηκε!»

«Δε σούπα ότι θα το κανονίσω;»

«Τι της είπες δηλαδή;»

«Της είπα ότι είσαι ..πούστης»

Μεγάλη καρδιά ο Μιχάλης.

Ήταν Μαλτέζικης καταγωγής. Γεννήθηκε στην Μητρόπολη. Παιδί της μεταπολεμικής Κέρκυρας των ασύλληπτων, για την εποχή μας, στερήσεων.

Μου μίλαγε για την Ανουντσιάτα όταν ακόμα ήταν εκεί ο λάκκος από την βόμβα γεμάτος βρομόνερα.

Η συμμορία των παιδιών κάνανε τσουλήθρα και πέφτανε στο νερό.

Η πρώτη νεροτσουλήθρα.

Πρόλαβε και την «Κουλοχέρω».

Η Κουλοχέρω ήταν μια πόρνη των Αγίων Πατέρων με χρυσή καρδιά.

Πολλές οικογένειες επιβίωσαν στην κατοχή από την βοήθεια της Κουλοχέρως.

Τα μπουρδέλα στην Κέρκυρα στεγαζόταν πάντα δίπλα στις Εκκλησιές . Μάλλον για να μπορείς να αμαρτήσεις και να μην χάνεις χρόνο. Αμέσως μετά να πάς δίπλα να μετανοήσεις.

Μου μιλούσε πάντα με σεβασμό για την Κουλοχέρω.

Μεγάλη καρδιά ο Μιχάλης .

Το γήπεδο ποδοσφαίρου τότε ήταν η Λεμονιά.

Εκεί ανδρώθηκε ο Α.Ο Κέρκυρα.

Πήγα με τον Μιχάλη και μου έδειξε ακριβώς πώς ήταν τότε η μικρή πλατεία και που βρισκόταν ακριβώς τα τέρματα.

Έμενε τότε εκεί ένας χαφιές που ήθελε να κρατήσει πάση θυσία την παρθενιά της κόρης του και δεν την άφηνε να ξεμυτίσει.

Ρουφιάνευε όλο τον κόσμο.

Μισητός άνθρωπος.

Όταν ερχόταν οι Αμερικάνοι ναύτες ψάχνανε τα μπουρδέλα της Λεμονιάς.

Ρωτάγανε τα παιδιά που παίζανε στην πλατεία και τους δείχνανε το σπίτι του χαφιέ.

«Στηνόταν κάτι αραπάδες δύο μέτρα στην ουρά έξω από το σπίτι του χαφιέ και περίμεναν τη σειρά τους.

Χτύπαγαν την πόρτα και όταν έβγαινε ο χαφιές γινόταν χαμός» μου έλεγε ο Μιχάλης .

Εκεί σε αυτήν την πλατεία ιδρύθηκε ο ΑΟ Κέρκυρα και εκεί πρέπει να στηθεί η προτομή του Μιχάλη, ενός δικού μας ανθρώπου που σημάδεψε το ποδόσφαιρο.

Ο Μιχάλης έγινε ένας από του σπουδαιότερους ποδοσφαιριστές της Κέρκυρας .

Στο ταπετσιερικό του ήταν κορνιζαρισμένες όλες οι μεγάλες στιγμές και οι διακρίσεις μιας άγνωστης σε αρκετούς ιστορίας.

Η πρώτη αμοιβή του ποδοσφαιριστή τότε ήταν μια μοσχαρίσια μπριζόλα.

Μούλεγε με τι λαχτάρα περιμένανε αυτή την μπριζόλα.

Μια φορά πήγανε να παίξουν στο Αγρίνιο και βρήκανε τον Πουτσαντσίνι κρυμμένο σε μια βάρκα του φέρυ μποτ.

Τον έψαχνε στην Κέρκυρα ο πατέρας του με την αστυνομία. Τον δέσανε σε ένα κατάρτι και τον στείλανε πίσω.

Στο ταπετσιερικο του Μιχάλη ερχόταν μερικές φορές και η Ρένα Βλαχοπούλου. Καθόταν με το πλεχτό της σε μια καρέκλα και μας έλεγε ιστορίες από την ζωή της.

Δεν θέλω να αναφερθώ σήμερα στις φάρσες που οργανώναμε, όχι διότι η στιγμή δεν είναι κατάλληλη αλλά διότι η απώλεια μου ήρθε ξαφνικά και δεν τα έχω μαζεμένα.

Κάποια στιγμή υπόσχομαι να γράψω για την ζωή του Μιχάλη και της γενιάς του .

Του Μιχάλη , πλέον, δεν του χρειάζεται αλλά μας χρειάζεται εμάς και χρειάζεται και στους επόμενους.

*ο Σταμάτης Κυριάκης εκτός από συν/χος μεταλλεργάτης που αυτοπροσδιορίζεται, είναι λαογράφος λογοτέχνης