9 ΜΑΪΟΥ Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ ΣΤΗΝ ΒΕΝΕΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Η γιορτή της αναλήψεως στις 9 Μαϊου ήταν η λαμπρότερη και επισημότερη ημέρα της χρονιάς στην Βενετία.

Ο Δόγης αρραβωνιαζόταν την θάλασσα σε ανάμνηση της κατάκτησης από τον βενετικό στόλο υπό τον Δόγη Ορσέολο της Δαλματίας στα 1000μ.χ.

Η νίκη αυτή εξασφάλισε την ηγεμονία της Βενετίας στην Αδριατική για τους επόμενους αιώνες.

Χιλιάδες πλεούμενα ακολουθούσαν την μαλαματένια γαλέρα του Δόγη,με κατεύθυνση προς το Λίντο.

Στα παράθυρα και τα μπαλκόνια των σπιτιών

κρέμονταν,ό,τι πολυτιμότερα βελούδα,χαλιά και υφάσματα είχαν,για να τιμήσουν την ημέρα.

Μπροστά λοιπόν έπλεε ο Bucentoro,όπως λέγαν την χρυσή γαλέρα του Δόγη και ακολουθούσαν πολλές-πολλές γόνδολες μεταφέροντας ανθρώπους όλων των κοινωνικών τάξεων.

Ξεχώριζαν οι γόνδολες των ευγενών που είχαν στην πρύμνη τους,σκαλισμένα τα οικόσημα τους.

Εξω από το Λίντο η μεγαλόπρεπη αυτή παρέλαση σταμάταγε και ο Δόγης όρθιος στην πλώρη

περιτριγυρισμένος από τους αξιωματούχους της Δημοκρατίας έκανε την προσευχή του.

Πάνω από τα κεφάλια όλων ανέμιζε η σημαία του Αγίου Μάρκου με το χρυσό λιοντάρι

να κρατάει το Ευαγγέλιο με την περίφημη ρήση,

PAX TIBI MARCE EVANGELISTA MEUS

δηλαδή Ειρήνη υμίν Μάρκε Ευαγγελιστά μου!

Τότε ο Δόγης εν μέσω νεκρικής σιγής έλεγε : DESPONSAMUS TE MARE IN SIGNUM VERI

PERPETUISQUE DOMINI,δηλαδή σε νυμφευόμεθα θάλασσα,ενώπιον του αληθούς και αιωνίου 

Θεού.

Συγχρόνως έριχνε στα νερά του MARE NOSTRUM το ολόχρυσο δαχτυλίδι του!

Αυτός ήταν ο συμβολικός αρραβώνας του Δόγη με την θάλασσα.

Aς συμπληρώσουμε κάποια στοιχεία για την ετυμολογία της γαλέρας του Δόγη:

Βουκένταυρος ή μπουτσιντόρο

Με το όνομα αυτό είναι γνωστή η πολυτελής γαλέρα της

Ενετικής Δημοκρατίας, η οποία χρησιμοποιούνταν κατά

την τελετή του «γάμου του δόγη με τη θάλασσα».

Η ετυμολογία του ονόματος είναι προβληματική αλλά και

ενδιαφέρουσα.

Το πιο πιθανό είναι ότι η λέξη προέρχεται από την ενετική

λέξη burcio ή burchio (= μικρή βάρκα με επίπεδο

πυθμένα, πολύ συνηθισμένη στη λιμνοθάλασσα της

Βενετίας) και oro (=χρυσός).

Ωστόσο, κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα θεωρείτο ότι

προέρχεται από τη λατινική λέξη *bucentaurus=

βουκένταυρος, λέξη σχηματισμένη από τις ελληνικές

βοῦς=βόδι και κένταυρος. Η ετυμολόγηση αυτή συνθέτει

δύο στοιχεία: το όνομα του πλοίου που μετέφερε τον

Αινεία στην Ιταλία, που απαντάται στην Αινειάδα του

Βιργιλίου («Κένταυρος»), με την παράσταση του

ακρόπρωρου του πλοίου, που όμως δεν είναι κεφαλή

βοδιού, αλλά η πιθανότατα η κεφαλή του λιονταριού του

Αγίου Μάρκου, που ήταν και το επίσημο σύμβολο της

Ενετικής Δημοκρατίας. Μια άλλη εκδοχή που ξεπερνά τη

δυσκολία αυτή υποστηρίζει ότι το bucintoro προέρχεται

μεν από το bucentaurus, σημαίνει όμως «διπλός

κένταυρος» (bi-centauro), επειδή η γαλέρα είχε ακριβώς

διπλάσιες διαστάσεις από το πλοίο του Αινεία.

Τέλος, ο Ιταλός λόγιος Francesco Sansovino (γιος του

σημαντικού αρχιτέκτονα και γλύπτη της Αναγέννησης

Jacopo Sansovino), βασισμένος σε πηγές του 1293,

ετυμολογεί τη λέξη ως παραφθορά του navilium

duecentorum hominum(«πλοίο με 200 άνδρες»).

Το Bucintoro αρχικά ήταν ένα κανονικό πλοίο του

Ενετικού στόλου, που εξυπηρετούσε τις ανάγκες του δόγη. Με την ανάπτυξη όμως της Βενετίας και την

ισχυροποίησή της στη θάλασσα, άρχισε να γίνεται όλο και

μεγαλοπρεπέστερο και βαρύτερο, με αποτέλεσμα να

καταλήξει ένα «τελετουργικό» πλοίο που δεν

χρησιμοποιούνταν παρά μόνο για επίσημες τελετές και

επιλεγμένες αποστολές. Στη διάρκεια της ζωής της

Ενετικής Δημοκρατίας κατασκευάστηκαν τέσσερα τέτοια

πλοία: το πρώτο το 1311 και το τελευταίο το 1728, λίγα

χρόνια πριν την τελική κατάρρευσή της. Είναι μάλιστα

χαρακτηριστικό ότι όσο η Βενετία παρήκμαζε, τόσο το

Bucintoro γινόταν μεγαλοπρεπέστερο. Το πλοίο του 1728

καταστράφηκε εντελώς από τους Γάλλους του

Ναπολέοντα το 1798 για να πάρουν το χρυσό με τον

οποίο ήταν διακοσμημένο και επενδεδυμένο.

Επιβαίνοντας στο Bucintoro, κάθε χρόνο την ημέρα της

εορτής της Αναλήψεως, ο Δόγης της Βενετίας έβγαινε στα

ανοιχτά της λιμνοθάλασσας και ρίχνοντας ένα δαχτυλίδι

στη θάλασσα, την νυμφευόταν, σε μια συμβολική τελετή

που πρόβαλε και επιβεβαίωνε την Ενετική

θαλασσοκρατορία. Η τελετή ξεκίνησε περίπου το έτος

1000, για να τιμήσει την κατάληψη της Δαλματίας από

τους Ενετούς, σύντομα όμως μετατράπηκε στην τελετή

που περιγράψαμε. Το «γαμήλιο δαχτυλίδι» που

χρησιμοποιούνταν ήταν αντίγραφο αυτού που χάρισε το

1177 στον τότε Δόγη της Βενετίας ο πάπας Αλέξανδρος

Γ΄, με τη δέσμευση να καθιερώσει η Βενετία την τελετή

αυτή.

Η τελετή του γάμου του δόγη με τη θάλασσα έχει

απεικονιστεί σε πίνακες ζωγραφικής του 17ου και 18ου

αιώνα. Το 2008 ανακοινώθηκε ότι το Ιδρυμα Bucintoro,

θα προχωρήσει στην κατασκευή του πλοίου του 1728 που

καταστράφηκε από τον Ναπολέοντα

 

Ναυτικό Μουσείο Βενετίας