Ο τακτικός στρατός της Επτανήσου Πολιτείας, σε αντίθεση με το στρατό της «Ελληνικής Πολιτείας» και του «Βασιλείου της Ελλάδος», οργανωτικά ακολούθησε το παραδοσιακό ευρωπαϊκό σχήμα μεταξύ ρωσικού και αυστριακού τύπου. Οι υπεύθυνοι γι' αυτόν δεν φαίνεται να είχαν επηρεαστεί από την αποτελεσματικότητα των αλλαγών του Βοναπάρτη στο γαλλικό επαναστατικό στρατό και του Φρειδερίκου Β', του ονομαζόμενου «Μεγάλου», στο πρωσικό, όπου κυριαρχούσαν τα ισχυρού πυρός ευέλικτα σχήματα.
Αυτοτελείς σχηματισμοί, οι οποίοι θα μπορούσαν να αναλάβουν επιχειρήσεις, δεν υπήρξαν. Το στρατό συγκροτούσαν μονάδες πεζικού, με διοίκηση στοιχείων πυροβολικού, επιπέδου ενισχυμένου τάγματος παραδοσιακών δομών, με τα εξής χαρακτηριστικά: ισχυρή παρέμβαση της πολιτικής εξουσίας στα τακτικά θέματα, χαλαρή αφ' υψηλού διοίκηση με την ευθύνη μεταφερόμενη στα κατώτερα κλιμάκια, αποσπασματική εκπαίδευση καθοριζόμενη από τους τοπικούς διοικητές, άτολμες προσπάθειες εισαγωγής των νέων μεθόδων, ατελή επιμελητεία, εκτελούμενη από τα τμήματα επιπέδου λόχου, μισθοφορικό χαρακτήρα, άρα με έλλειψη συμμετοχής στη στρατολογία (καθολικώς ή μερικώς) του πληθυσμού, γεγονός που επέτρεπε τον έλεγχο σε στρατιωτικές ελίτ και τέλος με πολυσυλλεκτικότητα. Είναι διαπιστωμένο πως η «Επτάνησος Πολιτεία» επέλεγε το στρατιωτικό προσωπικό της από τους επαγγελματίες ενόπλους της ευρύτερης περιοχής με κριτήριο τον επαγγελματισμό και τη χριστιανική πίστη, σε αντίθεση με τους ενεργούντες στρατολογία ιδιώτες, οι οποίοι δεν λάμβαναν πάντοτε υπ' όψη αυτή τη δεύτερη ιδιότητα.
Τα χαρακτηριστικά του Επτανησιακού τακτικού στρατεύματος διαμορφώθηκαν κυρίως από τις πολιτικές τοποθετήσεις των διοικούντων την Πολιτεία. Η αριστοκρατική νοοτροπία και η επιθυμία διατήρησης των δομών του βενετικού παρελθόντος, βρισκόταν σε ευθεία αντίθεση με τις ταχύτατα εξελισσόμενες, εξαιτίας των πολέμων της γαλλικής δημοκρατίας, τακτικές, αλλά και τις νέες θεωρίες για την κοινωνία, το στρατό και τον πόλεμο. Δευτερεύοντα, επίσης, αίτια πρέπει να αναζητηθούν στη δραστηριότητα τοπικών στρατιωτικών ηγετών, οι οποίοι έχοντας αποκτήσει στρατιωτική και πολιτική δύναμη με τη συμμετοχή τους στις επιχειρήσεις για την έξωση των επαναστατικών γαλλικών φρουρών και την καταστολή των αποσχιστικών κινημάτων, επιθυμούσαν να διατηρήσουν την αυθεντία τους στα στρατιωτικά και να ενισχύσουν την πολιτική τους ισχύ. Επιθυμούσαν, δηλαδή η (συνήθως νεόκοπη) στρατιωτική ιδιότητά τους να λειτουργήσει ως πολλαπλασιαστής της πολιτικής τους ισχύος.
Παράγοντες αντίρροπους σ'αυτή την κατάσταση δημιούργησαν επαγγελματίες στρατιωτικοί, οι οποίοι κατατάχθηκαν στον επτανησιακό Στρατό αποσπασμένοι στα νησιά από ρωσικές μονάδες, ή προσκεκλημένοι των επτανησιακών αρχών από μονάδες άλλων ευρωπαϊκών στρατών, όπως τα «Μακεδονικά Συντάγματα» του Βασιλείου της Νεαπόλεως. Αν και τα αποτελέσματα των προσπαθειών αυτών των στοιχείων δεν ήταν τελικά τα αναμενόμενα, η συμβολή χους στην εισαγωγή και τη διαμόρφωση κάποιων θεσμών σύμφωνα με τις τοπικές συνθήκες, υπήρξε καθοριστική.
Περίπτωση δάνειας πρακτικής από ξένο στρατό αποτελεί ο δίγλωσσος (ελληνικά-ιταλικά) κανονισμός στρατευμάτων, ο οποίος συντάχθηκε από το Συνταγματάρχη Εμμανουήλ Παπαδόπουλο και τυπώθηκε το 1804 από το Διονύσιο Σαραντόπουλο στο εργολαβικά παραχωρημένο σ' αυτόν κρατικό τυπογραφείο στην Κέρκυρα με τίτλο:
«Διδασκαλίαι Στρατιωτικοί Συντεθείσαι παρά του Γενναίου Κυρίου Χιλιάρχου Εμανουήλ (sic) Παπαδόπουλου Οργανιστού των Τακτικών Στρατευμάτων της Επτανήσου Πολιτείας. Επικυρωθείσαι παρά της Γερουσίας και δια προσταγής Αυτής δημοσευθείσαι δια του Τύπου. Εν Κερκύρα. Εις την του Γένους Τυπογραφίαν δια Διονυσίου Σαραντοπούλου Διευθυντού».
«Istruzioni Militari compilate dallo strenuo Signor Colonello Emanuel Papadopulo organizzatore delle truppe regolari della Repubblica Settinsulare Sandite dal Senato e d' ordine suo pubblicate colla stampa. In Corfu. Nella Stamperia Nationale per Dionisio Sarandopulo Direttore».
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου