Δευτέρα 23 Ιουνίου 2014

ΠΑΝΑΓΙΑ ΔΙΩΤΙΣΣΑ του Γεράσιμου Βαλσαμή

Παναγιά Διώτισσα ή Παναγία των Βλαχερνών.
Ιστορία.

Το νησάκι βρίσκεται κοντά στο ακρωτήρι Λιάκας όπου υπήρχε Ιερό του Θεού Διός. Σήμερα υπάρχει η εκκλησία της Παναγίας που ανήγειρε εκ νέου (μετά τους καταστρεπτικούς σεισμούς του 1953) ο καθηγητής Ιατρικής Μαρίνος Βαλλιάνος και τα εγκαίνια έγιναν τον Ιούλιο του 1963. Παλαιότερα, είχε δεχθεί πάλι το κτύπημα του Εγκέλαδου. Ήταν με τους φοβερούς σεισμούς του 1867 το μοναστήρι τότε, πλήγηκε αρκετά και σύμφωνα με τον Ηλία Τσιτσέλη, ο τότε Μητροπολίτης Κεφαλληνίας Σπυρίδων Κοντομίχαλος, ελευθέρωσε από τα καθήκοντα του οικονόμου, τον ιερέα Μακάριο Φραγκάτο, για να βρει την οικονομική βοήθεια και να επιδιορθώσει τα κτίσματα της Ιεράς Μονής από τις μεγάλες βλάβες που έπαθε από τους τότε σεισμούς, όπως και έγινε. 
Όπως ανέφερε και ο Ησίοδος, στην κορυφή του Αίνου της Κεφαλονιάς, υπήρχε Ναός του Θεού Διός, όπου είχαν βρεθεί ίχνη και πολλά λείψανα θυσιών τα οποία εσώζοντο μέχρι το 1813 μΧ. Όταν οι ιερείς στον Αίνο θυσίαζαν στο βωμό του Δία τα ιερά σφάγια, ο καπνός που ανέβαινε στον ουρανό, έδινε το «σημείον» και η τελετή μιας δεύτερης, σχεδόν ταυτόχρονης θυσίας άρχιζε στη βραχονησίδα Δίας, που είναι σε οπτική ευθεία με το Μεγάλο Σωρό (η υψηλότερη κορυφή του Αίνου).
Οι ιερείς έβλεπαν τη δεύτερη στήλη καπνού και καταλάβαιναν ότι η θυσία στο Θεό είχε ολοκληρωθεί. .

Σήμερα στη θέση του αρχαίου Ιερού, που αργότερα είχε αφιερωθεί επίσης στη κόρη του Αφροδίτη, υπάρχει εκκλησία αφιερωμένη στη Θεοτόκο των Βλαχερνών. Η εκκλησία αυτή γνωστή και ως Παναγία της Διότισας υπήρξε και Μονή, όπως μας ενημερώνει ο ιστοριοδίφης Ηλίας Τσιτσέλης (Σύμμικτα, τόμος 2ος, Αθήνα 1960, σελ. 307) πως: «άγνωστον πότε, ευσεβής τις ερημίτης ίδρυσε την μικράν μονήν της Θεοτόκου των Βλαχερνών, συντηρουμένην εκ της ελεημοσύνης των χριστιανών». 
Επίσης, ο Άγιος Παναγής (παπα-Μπασιάς), γύρω στα 1821, όντας δάσκαλος σε σχολείο του Ληξουρίου, δε συμβιβάστηκε με τη γραμμή και τα συμφέροντα των Άγγλων κατακτητών και αναγκάστηκε να παραιτηθεί από τη δημόσια εκπαίδευση και να έλθει για λίγο στο νησάκι αυτό για προσευχή και ηρεμία.
Στις αρχές του 19ου αιώνα κατάφυγε σε αυτήν εξόριστος ο μεγάλος Ζακυνθινός αγιογράφος ιερέας Νικόλαος Καντούνης, ο οποίος είχε ζωγραφίσει καλλιτεχνικότατα τον ναό. 
Τη φιδίσια και μεγάλη σκάλα, με τα 138 σκαλοπάτια της καθώς και μια προβλήτα, έφτιαξε ο ιερέας από το Ληξούρι Νικόλαος Δρακονταειδής, που διέμεινε μήνες στο νησάκι για το σκοπό αυτό.

Σίγουρο επίσης είναι, πως η βραχονησίδα Δίας τα χρόνια της Αγγλοκρατίας, ήταν τόπος εξορίας για πολλούς επαναστάτες, ιδίως ιερείς. 

Κάτω από τα παλαιά θεμέλια της Μονής, υπάρχουν τα ίχνη των αφιερωμένων στο Δία και Αφροδίτη αρχαίων ναών.

Στις 2 Ιουλίου γιορτάζει η εκκλησία την «Κατάθεση της Εσθήτας» (φόρεμα) της Παναγίας, στις Βλαχέρνες της Κωνσταντινούπολης.

Ακολουθεί μικρή Λιτανεία από την εκκλησία έως το πάνω πηγάδι, που βρίσκεται στο ψηλότερο σημείου της νησίδας Δίας και έπειτα ακολουθεί μνημόσυνο για τους καλόγερους και ιερομένους, που πέρασαν από αυτό τον Θείο τόπο.

Η Λιτανεία αυτή σύμφωνα με τα όσα γράφει ο περιηγητής των χρόνων της Αγγλοκρατίας Alexander Warwmperg στο βιβλίο του «ITHAKA, Wien 1887, σελ. 12 έως 30 και στο κεφάλαιο “Zeus im exil” (ο Ζεύς στη εξορία), έχει τις ρίζες της στη θαλάσσια Λιτανεία που ξεκίνησε από την Πεσσάδα, σε ανάμνηση του Αποστόλου Παύλου που ναυάγησε εκεί τον 1ον αιώνα μ.Χ.

Έτσι, τα αρχαία Ιερά της Νησίδας Δίας, αντικαταστάθηκαν με Χριστιανικά και ο Ναός της Αφροδίτης, της θεάς του Έρωτα και της Καλλονής των αρχαίων Ελλήνων, αντικαταστάθηκε με νέο Ναό (επι των ερειπίων του αρχαίου Ναού) πρός Τιμή της Παναγίας την Θεία και Παρθένο Μητέρα, της «Καλλονής» του Θείου Βρέφους και Υιού του Θεού.

Κατά την διάρκεια της Λιτανείας αυτής, γινόταν ένα είδος αναπαράστασης της Καθαίρεσης και Εξορίας των Θεών Δία και Αφροδίτης και την εγκαθίδρυση της Ορθοδοξίας στη Κεφαλονιά!
φωτο:Γεράσιμου Ιακωβάτου Τυπάλδου

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου